Musea | 11 december 2022 | Geen reacties
Mijn museumtip van vandaag is het Anton Pieck Museum in Hattem. Het museum ligt in het oude centrum van Hanzestad Hattem tussen de Dijkpoort en Molen De Fortuin. In het museum zie je de grootste collectie van de Nederlandse kunstenaar en graficus Anton Pieck. In deze blog lees je alles over het Anton Pieck Museum in Hattem.
Waarschijnlijk zegt je de naam Anton Pieck wel iets, maar de jongeren onder mijn lezers zullen deze naam misschien niet kennen. Maar als ik je vertel dat Anton Pieck bekend als ontwerper van het sprookjesbos van de Efteling gaat er wellicht een lampje branden. Daarnaast is hij bekend van kalenderplaten en van boekillustraties. Anton Pieck beheerste ook veel grafische technieken. In het Anton Pieck Museum zie je wie Anton Pieck was en waarom zijn werk behoort tot het Nederlands kunsthistorisch erfgoed. In het Anton Pieck Museum zijn op het moment dat ik het museum bezoek 3 tentoonstellingen: een permanente expositie en twee tijdelijke exposities: Hans en Grietje en het Atelier met Loes Riphagen. In de permanente expositie zie je de originele werkhoek van Anton Pieck met zijn middeleeuwse stoel, de tafel uit zijn ouderlijk huis, zijn boekenkast en zijn tekenmateriaal en allerhande attributen en snuisterijen waarmee hij zich graag omringd zag, liggen op tafel klaar om gebruikt te worden. Aan de muren hangen bekende illustraties in de herkenbare ‘Anton Pieck-stijl’ en de verzameling olieverven, kalenderplaten, grafische kunstwerken, kwartierschetsen en reistekeningen. Beneden staat de originele etspers van Anton Pieck waar hij jarenlang zijn etsen, gravures en droge naalden afdrukte.
Inhoudsopgave
Anton Pieck is vooral bekend als ontwerper van het sprookjesbos van de Efteling, de kalenderplaten en boekillustraties. Hij beheerste ook veel grafische technieken, maar dat is minder bekend.
Anton Pieck werd in 1895 in Den Helder geboren. Toen hij 11 jaar was, verhuisde het gezin naar Den Haag. In datzelfde jaar maakte hij zijn eerste bewaard gebleven ‘ijsvermaakje’. Dit is een schaatstafereel met op de achtergrond een huis waarvoor een man staat en twee kinderen uit het raam kijken: vader en de broers (Anton had een tweelingbroer) Pieck. Je ziet een bevroren stadsgracht, ingesloten door precies getekende huizen, met op het ijs een gekrioel van kinderen in allerlei fasen van schaatsenrijden en leren schaatsen. Hij won in 1906 de eerste prijs van een huisvlijtwedstrijd met een aquarel waarop een stilleven met een bruin potje op een oude stoof te zien is.
Toen Anton veertien was behaalde hij zijn eerste acte tekenen en drie jaar later zijn tweede acte: hij was nu leraar tekenen. Hij werd leraar tekenen aan het instituut ‘Blik en Vaandrager’ in Den Haag. In 1920 tot aan zijn pensionering in 1960 was hij tekenleraar aan het Kennemer Lyceum te Overveen.
In 1922 trouwde hij met Jo van Poelvoorde. Zij overleed in 1983. Ze kregen drie kinderen. Anton Pieck overleed op 24 november 1987 op 92-jarige leeftijd in Overveen.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Anton actief in het verzet, hij vervalste documenten en stempels en verzorgde begrafenissen voor overleden onderduikers.
In zijn werk is vooral de 19e eeuw zijn inspiratiebron. Zijn werk kenmerkt zich door een geïdealiseerd verleden en de wereld van sagen en sprookjes. Zijn werk zit vol humor, romantische ironie en humoristische taferelen.
Anton Pieck werd begin jaren vijftig benaderd om een sprookjespark De Efteling in Kaatsheuvel te ontwerpen. Hij begon met het ontwerpen van de eerste tien sprookjes, dit waren: Doornroosje, het Kabouterdorp, Langnek, de Sprekende Papegaai, de Chinese Nachtegaal, de put van Vrouw Holle, Kleine Boodschap, Sneeuwwitje en op het Herautenplein De Kikkerkoning en De Magische Klok. De Efteling is inmiddels is uitgegroeid tot het grootste attractiepark van de Benelux.
In zijn oude woonplaats Overveen staat een borstbeeld van Anton Pieck, gemaakt door kunstenaar Kees Verkade.
In 1984 werd in Hattem het Anton Pieck Museum geopend door Prinses Margriet. Anton Pieck was hier zelf bij aanwezig. Waarom in Hattem? Een expositie van zijn werk in Hattem had de aandacht getrokken. In 1991 werd het pand verbouwd omdat het museum na het overlijden van Anton Pieck eigenaar was geworden van zijn werkhoek. Het museum werd uitgebreid met het naastgelegen pand. De tentoonstellingsruimte werd uitgebreid tot 545 m2.
Door een overzichtstentoonstelling over Anton Pieck in Laren in 1980 werden er plannen gesmeed voor een eigen museum voor Pieck. Hij voelde er in het begin weinig voor maar later ging hij akkoord onder voorwaarde dat hij niet in zijn werk gestoord werd door belangstellenden en museumbezoekers. Het museum mocht niet te dicht bij hem in de buurt in Overveen komen. De initiatiefnemers gingen op zoek naar een vestigingsplaats voor het museum. Een Anton Pieck-expositie in Hattem richtte de aandacht op dit stadje aan de IJssel. Het gemeentebestuur van Hattem zocht naar een geschikte locatie. Dat werd het pand aan de Noordwal in het oude stadscentrum van Hattem.
In het museum zie je wie Anton Pieck was en waarom zijn werk behoort tot het kunsthistorisch erfgoed.
Het Anton Pieck Museum bestaat uit 3 verdiepingen.
Op de begane grond bevinden zich twee zalen. In de eerste zaal bevind zich de entree en de museumwinkel. In de tweede zaal bevindt zich ook de permanente expositie. Op de begane grond bevinden zich ook de informatiebalie, de garderobe met kluisjes, de (invaliden)toiletten, het koffieautomaat met een zitje en de museumwinkel.
Op de benedenverdieping is een selectie van het grafische werk zien met houtsnedes, etsen, gravures, droge naald etsen en litho’s. Het zijn bekende illustraties in de herkenbare ‘Anton Pieck-stijl’, zoals een verzameling olieverven, kalenderplaten, grafische kunstwerken, kwartierschetsen en reistekeningen.
Hier is ook de originele werkhoek van Anton Pieck te zien. Hier zie je zijn middeleeuwse stoel en de tafel uit zijn ouderlijk huis. Daarachter zijn boekenkast. Je ziet op zijn werktafel het tekenmateriaal en allerhande attributen en snuisterijen liggen waarmee Anton Pieck tot zijn laatste dag heeft gewerkt. Naast de tafel een mooie schouw. In de ruimte ook zijn etspers.
De vaste expositie wordt jaarlijks tijdens de winterstop gewisseld. Hier zie je ook de originele etspers. Anton Pieck drukte altijd zelf zijn etsen, gravures en droge naalden af op deze pers.
Op de bovenverdieping bevinden zich twee zalen waar thema-exposities worden gehouden. Toen ik het museum bezocht, waren dit tentoonstellingen over Hans en Grietje en het Atelier met Loes Riphagen.
Er zijn op het moment dat ik het museum bezoek drie tijdelijke tentoonstellingen:
Deze tentoonstelling laat zien hoe Anton Pieck het landschap om hem heen zag. Ook maak kennis maken met de man achter de kunst. Want stille wateren hebben diepe gronden. De kunstenaar tekende vooral landschappen, zoals duinen, wilgen, bremtakken, dotterbloemen. Hij begon er al mee in Den Helder. In dierentuin Artis tekende hij vele dieren. De schetsen werden thuis uitgewerkt in één van zijn vele techniekdisciplines. Later tekende hij meer stedelijke landschappen met de typisch nostalgische sfeer die zijn werk kenmerkte. De expositie ‘Stille wateren, diepe gronden’ is nog te zien tot 15 januari 2023.
In juni 2022 is het project het Atelier van start gegaan waarbij werken van bekende illustratoren te zien zijn. Je kunt ook zelf aan de slag gaan met tekenen en knutselen op aanwijzingen van de exposerende illustrator. Aan de nieuwe werktafel staan allerlei materialen, sjablonen en filmpjes ter beschikking om de creativiteit te laten stromen. Toen ik er was er werk van Loes Riphagen te zien. Ik ken haar niet, maar de werken die ik gezien heb, zijn leuk. Je ziet hier illustraties van het boek Kom mee, Kees, over kikker Kees die met zijn vader een mooi en spannend avontuur beleeft en van het boek Coco kan het! dat gaat over kleine vogel Coco die haar best doet om te gaan vliegen. Aan de tekentafel kun je haar voorbeelden zien en zelf aan de slag gaan en ophangen aan de hoge wand. De expositie ‘Kom tekenen in Het Atelier met Loes Riphagen’ is te zien t/m 19 maart 2023.
Op de bovenverdieping is de expositie ‘Hans en Grietje’ te zien, het sprookje voor de Efteling. Je ziet hier originele ontwerptekeningen van Anton Pieck voor het sprookje Hans en Grietje in de Efteling. Hans en Grietje was een van de eerste sprookjes die in het Sprookjesbos te zien was. Je kunt plaats nemen in het snoephuisje met tralies van de heks en je omkleden in kleding van deze twee. De tentoonstelling ‘Hans en Grietje’ is te zien t/m 11 juni 2023.
Ik vind het Anton Pieck Museum een heel leuk museum die me veel heeft geleerd over het leven en werk van Anton Pieck, werk dat ik kende van de Efteling (ben er nooit geweest, maar ken de werken wel) en van de kalenders en ansichtkaarten. Het is geen groot museum, ik ben er beide keren denk ik een uur geweest, dan heb je alles wel gezien.
Ik heb het museum twee keer bezocht tijdens het lopen van de 18e en 19e etappe van het Westerborkpad. De eerste keer was op een zaterdag en redelijk druk. Ik was niet helemaal tevreden over mijn foto’s. En omdat de volgende korte etappe begon in Hattem, had ik tijd om het museum nog een keer te bezoeken. Ik heb een museumkaart, dus kost het me niets extra’s. De tweede keer was op een vrijdag. Het was rustig in het museum. Ik kon alles op mijn gemak bekijken en fotograferen.
Hattem is met de auto, fiets en het openbaar vervoer bereikbaar.
Het Anton Pieck Museum in Hattem is van dinsdag t/m zaterdag geopend van 10.00 uur-17.00 uur en op zondag van 13.00 uur-17.00 uur.
Het museum is op maandag gesloten met uitzondering van de schoolvakanties. In de schoolvakanties is het museum op maandag geopend van 13.00 uur-17.00 uur.
Voor het Anton Pieck Museum is reserveren is niet meer noodzakelijk. Reserveren wordt wel op prijs gesteld want dit zorgt voor spreiding van de bezoekers.
Voor het Anton Pieck Museum in Hattem is een reservering niet verplicht!
Volwassenen: € 9,50 per persoon.
Kinderen van 4 t/m 12 jaar: € 3,50 per kind.
Kinderen 0-3 jaar: gratis.
65+: € 8,50 per persoon.
Museumkaarthouders: gratis.
(Prijzen zijn van 2022).
Anton Pieck Museum
Noordwal 31
8051 ES Hattem
Heb jij nog een goede museumtip? Laat het me weten.
Deze blog bevat affiliate links. Als je via deze links iets bestelt krijg ik hier een kleine vergoeding voor. Jij betaalt niets extra. Wat een affiliate link inhoudt, vertel ik je in de Disclaimer.
Wil je JTravelBlog op een andere manier steunen? Koop dan een kopje koffie voor me! Daar word ik altijd blij van 🙂
Welkom op de website van JTravelBlog. Mijn naam is Jaquelien, het gezicht achter de website JTravelBlog en ook achter JTravel. Geboren en getogen in het hoge noorden van Nederland, voor mijn studie Toerisme verhuisd naar Breda en daarna vanwege werk verhuisd naar het westen van Nederland. Een plek waar ik tot op heden nog altijd woon.
Ik neem je mee mee op reis naar verre oorden en dichtbij met reisverslagen en informatie over bestemmingen en geef je reisinspiratie en handige reistips. Ga je mee op pad?
Geen reacties
Geef een reactie