Museumtip #22 : Museum de Zwarte Tulp – Lisse

De Comparitie in Museum de Zwarte Tulp in Lisse

 

Mijn museumtip van vandaag is de Museum de Zwarte Tulp in Lisse. Museum de Zwarte Tulp vertelt je alles over 500 jaar geschiedenis van de Duin- en Bloembollenstreek, de bloembollencultuur met zijn eeuwenoude geschiedenis, de werkzaamheden op het land, de wetenschap achter het ontwikkelen van nieuwe tulpensoorten, de export en promotie van het gebied om toeristen naar de Bollenstreek te trekken. Ook zijn er wisselende kunsttentoonstellingen te zien.

Tijdens deze tijdelijke tentoonstellingen zie je hoe kunstenaars elke keer weer worden geïnspireerd door bolgewassen en bloemen. Het museum is gevestigd in een oude bollenschuur in het centrum van Lisse, midden in de Bollenstreek. In de bijbehorende museumtuin bloeien in het seizoen de bolgewassen en staat één van de 80 reuzenbollen die overal in de Bollenstreek en omgeving te zien zijn of in de toekomst te zien zullen zijn.

 

Museum de Zwarte Tulp in Lisse

Museum de Zwarte Tulp in Lisse werd in 1985 geopend als Museum voor de Bloembollenstreek. Museum de Zwarte Tulp is de roepnaam en de officiële naam Stichting Museum voor de Bloembollenstreek. In het centrum van Lisse is een industrieel gebouw verbouwd tot een museum. Het gebouw was vroeger een bloembollenschuur. Het museum werd in 2015 uitgebreid in zijn huidige vorm met een lichter en ruimer museum omdat er wanden werden gesloopt en ramen werden geopend. Het museum draait op de inzet van meer dan 60 vrijwilligers.

De naam van het museum, Museum de Zwarte Tulp, komt de beroemde roman van Alexandre Dumas, La Tulip Noire, uit 1850. De roman vertelt het verhaal van een spannende zoektocht naar een zwarte tulp in de 17e eeuw.

Museum de Zwarte Tulp in Lisse

 

Wat is er te zien in Museum de Zwarte Tulp

Er is heel veel te zien in Museum de Zwarte Tulp. In het museum zie je alles over de bloembollenteelt en kunst geïnspireerd door de bloembollenteelt. Je krijgt een beeld van het bloembollenbedrijf: van het telen, de handel, het onderzoek tot aan de veredeling. Je leert ook de geschiedenis van de bloembol, vanaf de komst van de eerste tulp in Nederland in 1594. Naast deze geschiedenis is er veel kunst met schilderijen van bollenvelden en stillevens met bolgewassen te zien. Andere zaken die je ziet zijn een prentenkabinet met historische prenten van bolgewassen, tulpenvazen, hyacintenglazen en krokuspotten en het gebruik van bolgewassen als versieringsmotief voor zilveren, glazen en porseleinen voorwerpen en voor meubels.

De geschiedenis in Museum de Zwarte Tulp in Lisse

 

Het museum laat vijf eeuwen bloembollencultuur zien. Deze 500 jaar zijn samengevat in de 500-jarige tijdlijn. De tijdlijn toont je, vanaf de introductie van de tulp in Nederland in 1594, hoe bloembollen de daaropvolgende vijfhonderd jaar met de Nederlandse geschiedenis verweven zijn gebleven. Ook zie je een collectie ‘Werken op het land’, met gereedschappen en producten. je krijgt een kijkje achter de schermen van de bollenkwekers.

De pakkerij in Museum de Zwarte Tulp in Lisse

 

Voor het telen van een kwalitatief goed en gezond bloembollengewas is wetenschappelijk onderzoek van groot belang. Dankzij onderzoek, waarin Nederland toonaangevend is, is inmiddels veel bekend over hoe bloembollen het beste geteeld, gekweekt en veredeld kunnen worden. Ook zijn het de kwekers die weten hoe ziekten en plagen voorkomen en bestreden kunnen worden. Ook de werkzaamheden in de vier seizoenen van het planten in het najaar en afdekken met riet, de winterrust, de bloei in het voorjaar en het rooien in de zomer worden uitgebeeld met een groot aantal historische gereedschappen en objecten, oude foto’s en een film.

De wetenschap in Museum de Zwarte Tulp in Lisse

 

De Comparitie is de vroegere Directiekamer en de Bibliotheek van de Kalkzandsteenfabriek Arnoud en later van Kalkzandsteenfabriek Van Herwaarden B.V. uit Hillegom. De directiekamer is gebouwd in neo-renaissancestijl. Deze kamer is in zijn oude luister en glorie hersteld met het pronkstuk het bureau van directeur Baron van Hardenbroek, de betimmering, kasten, meubels, de vele jubileumgeschenken die de fabriek in de loop der jaren uitgaf en het portret van de Baron. De naam is een verwijzing naar de bloembollenhandel in de 17e eeuw. De comparitie kun je huren voor bijv. huwelijksvoltrekkingen, feesten, recepties, feesten, lunches, lezingen, workshops en presentaties enz.

De Comparitie in Museum de Zwarte Tulp in Lisse

 

In Museum de Zwarte Tulp worden verschillende collecties tentoongesteld. De collectie van Museum de Zwarte Tulp bestaat uit ongeveer 15.000 voorwerpen, variërend van gereedschappen, werktuigen, voorwerpen en preparaten van planten (ziektekundig) onderzoek, meubilair, kunstobjecten en voorwerpen van kunstnijverheid, boeken en documentatiemateriaal, prenten, foto’s, dia’s, films en video’s.

Collectie Nieuwenhuis
Collectie Nieuwenhuis is een particuliere verzameling dat bestaat uit meer dan 700 historische prenten van bol- en knolgewassen. De oudste prent dateert uit 1568, de jongste uit 1940. In het prentenkabinet van Museum De Zwarte Tulp zie je een wisselende selectie uit de verzameling.

Collectie Nieuwenhuis in Museum de Zwarte Tulp in Lisse

 

Collectie De Witte Zwaan
Collectie De Witte Zwaan is een kunstcollectie dat volledig georiënteerd is op voorjaarsbloeiende bolgewassen met schilderijen, zilver, keramiek, glas, textiel en meubilair. De kunstvoorwerpen zijn verzameld door de broers Harry en Joop Zwetsloot uit Lisse. Collectie De Witte Zwaan bestaat uit meer dan 80 kunstwerken, waarvan er altijd 50 of meer in Museum de Zwarte Tulp te zien zijn.

Collectie De Witte Zwaan in Museum de Zwarte Tulp in Lisse

 

Collectie Lefeber
De collectie Lefeber komt uit de nalatenschap van D.W. Lefeber, een bekende uit het bloembollenvak. Na zijn overlijden bood het museum onderdak aan een aantal voorwerpen, gerelateerd aan de bloembollenveredeling. Het is een aanvulling op het verhaal over het veredelen en vermeerderen van tulpen. Het laat zien hoe de export naar Rusland op gang is gebracht. Lefeber is mede oprichter van de bloembollententoonstelling Keukenhof, die elk jaar in Lisse wordt gehouden.

Collectie Lefeber in Museum de Zwarte Tulp in Lisse

 

Collectie Wyler-Meyer
De collectie Wyler-Meyer is een grote collectie glas van vooral parfumflesjes, vazen en hyacinten- en krokusglazen van de Zwitserse Marianne Wyler-Meyer. Na haar overlijden werd de collectie bloembollenglazen aan Museum de Zwarte Tulp geschonken. Het museum bezit één van de grootste verzamelingen van honderden hyacintenglazen.

Collectie Wyler-Meyer in Museum de Zwarte Tulp in Lisse

 

Collectie Josefine Boers
De collectie Josefine Boers is een collectie van tulpenvazen en 200 krokuspotten uit de jaren ’50 van Josefine Boers, geschonken door haar erfgenamen.

Collectie Josefine Boers in Museum de Zwarte Tulp in Lisse

 

Bekijk ook: Foto’s van Museum de Zwarte Tulp in Lisse.

 

Toen ik in maart 2022 Museum de Zwarte Tulp bezocht was de tijdelijke tentoonstelling ‘Tulpen NU’ met keramiek, prenten, fotografie en sculpturen van 6 kunstenaars te zien. Deze tentoonstelling liep tot 10 april. Hieronder zie je een foto die ik tijdens deze tijdelijke tentoonstelling gemaakt heb, dit om je een indruk te geven van deze tentoonstelling.

Tijdelijke tentoonstelling Tulpen Nu in Museum de Zwarte Tulp in Lisse

 

Vergeet ook niet de tuin te bezoeken. Hier staat de Reuzenbol ‘De Iconen van de Tulpenteelt’ gemaakt door Kees Putman. Op de reuzenbol staan enkele sleutelfiguren uit de geschiedenis van de tulpenteelt, zoals Carolus Clusius (belangrijke plantkundigen en de 1e directeur van de Hortus Botanicus in Leiden. Hij zorgt dat de eerste tulp in de Nederlanden aankomt), Hans Gillisz. Bollongier (kunstschilder gespecialiseerd in bloemstillevens), Judith Leyster (schilder van gedetailleerde Brabantsson tulpen), Prof. Dr. E. van Slogteren (vond de oplossing voor een parasiet en was buitengewoon hoogleraar door de Landbouwhogeschool in Wageningen) en Dirk Lefeber (kweker uit Lisse die tulpensoorten ontwikkelde, de tulpenexport bevorderde en mede-oprichter was van de Keukenhof). Wat mij opviel is dat de achterkant niet te zien was. Dit kwam door de manier waarop de Reuzenbol geplaatst is. Ik begreep dat de bol normaal gesproken rond zou moeten draaien maar dat het mechanisme kapot was.

De reuzenbollen (of Giant Tulip Bulbs) is een kunstproject van de Stichting Gildemeesters Bollenstreek. Zij zijn in 2018 gestart met dit kunstproject. De reuzenbollen zijn manshoge kunstwerken in de vorm van een tulpenbol en worden door verschillende kunstenaars uit de Bollenstreek beschilderd. Het is de bedoeling om 80! reuzenbollen te plaatsen, die allemaal een eigen verhaal vertellen. Er zijn nu 27 bollen geplaatst en 69 beschilderd. Deze reuzenbollen worden geadopteerd door stichtingen, bedrijven, gemeenten etc. uit Bollenstreek en omgeving. Deze reuzenbol ‘de Iconen van de Tulpenteelt’ in de tuin is geadopteerd door Museum de Zwarte Tulp.

De Reuzenbol 'de Iconen van de Tulpenteelt' in de tuin van Museum de Zwarte Tulp in Lisse

 

Toen ik hier rondliep waren er nog geen bloeiende bollen te zien. Wel staat hier een borstbeeld van Carolus Clusius.

 

Wat vond ik van Museum de Zwarte Tulp in Lisse?

Ik heb jaren geleden de Museum de Zwarte Tulp in Lisse ook al een keer bezocht, dus wist wat me te wachten stond. Wat mij in dit kleinschalige streekmuseum aanspreekt is de combinatie van de kunstvoorwerpen op de begane grond met schilderijen met het thema Bollenstreek, de kleurrijke vaasjes, andere voorwerpen en de directiekamer Comparitie. Op de bovenverdieping leer je alles over de bollenteelt en de geschiedenis met een tijdlijn die begint in 1562 met de eerste tulpenbol die in West-Europa arriveert tot aan 2015 met de heropening van Museum de Zwarte Tulp in Lisse en alles wat daar tussen belangrijk is over de bollenteelt. Ook leer je boven veel over het telen, de handel, het onderzoek en de veredeling. Kortom alles wat je moet weten over de bollenteelt. Zeker als je als de bollenvelden weer volop bloeien (dat was toen ik het museum bezocht nog niet het geval) zul je wel even terugdenken aan de geschiedenis.

Schilderijen in Museum de Zwarte Tulp in Lisse

 

Praktische informatie

Handige weetjes

  • Er is gratis WiFi in het museum en in het museumcafé.
  • Je mag in het museum fotograferen, maar wel zonder flits of statief te gebruiken.
  • Er zijn gratis kluisjes aanwezig.
  • In het museum is een museumwinkel en een restaurant aanwezig. In de museumwinkel zijn cadeau artikelen te koop die gerelateerd zijn aan kunst en bloemen en de bloembollenstreek. De museumwinkel is gratis toegankelijk.
  • Museum de Zwarte Tulp is toegankelijk met rolstoel en rollator. Museum de Zwarte Tulp heeft een traplift naar de eerste verdieping, boven staat een rolstoel klaar. Er is een invalidentoilet beneden bij de garderobe.
  • Voor kinderen zijn er regelmatig activiteiten, zoals rondleidingen en speurtochten.
  • Er worden zeer regelmatig rondleidingen in het museum gegeven. De groepsgrootte is maximaal 15 personen.
  • Voor scholen zijn er ook georganiseerde rondleidingen en voor de groepen 5, 6, 7 en 8 van het basisonderwijs is er een speciaal lesprogramma opgesteld.
  • In het museum worden workshops, lezingen en andere evenementen gehouden.
  • Museum de Zwarte Tulp verhuurt ook een paar zalen, zoals De Comparitie (directiekamer van Kalkzandsteenfabriek ‘Arnoud’) en het werktheater.
  • Museum de Zwarte Tulp is aangewezen als ‘Huis der Gemeente’ waardoor hier huwelijken kunnen worden voltrokken.
  • In Museum de Zwarte Tulp is ook het VVV-kantoor van de Bollenstreek gevestigd. Hier kun je folders over alle activiteiten in de Bollenstreek en fiets- en wandelroutes meenemen.

De museumwinkel van Museum de Zwarte Tulp in Lisse

 

Bereikbaarheid

  • Openbaar vervoer
    Lisse heeft geen treinstation. Met de bus is Lisse en Museum de Zwarte Tulp prima bereikbaar. Vanaf Station Schiphol rijdt buslijn 361 van Qliner richting Sassenheim, je stapt uit bij halte Centrum (in Lisse). Vanaf Station Leiden Centraal neem je Arriva buslijn 50 richting Haarlem en stapt uit bij halte Centrum. Vanaf Station Sassenheim heb je twee mogelijkheden: buslijn 50 van Arriva richting Haarlem, uitstappen bij halte Centrum of buslijn 361 van Qliner richting Schiphol, uitstappen bij halte Centrum. Vanuit de stations van Haarlem en Hillegom neem je buslijn 50 van Arriva richting Leiden en stapt uit bij halte Centrum.
  • Auto
    Lisse is vanuit hele land goed bereikbaar via de N208. Voer op je navigatie Grachtweg in Lisse is en je komt uit bij het museum. Museum de Zwarte Tulp heeft een eigen parkeerplaats aan de Grachtweg 2a. Hier is parkeren met een parkeerschijf mogelijk. In de directe omgeving van het museum is voldoende parkeermogelijkheid aanwezig. Houd er rekening mee dat het vanaf eind maart t/m half mei druk is in de Bollenstreek, dit i.v.m. het bollenseizoen en de opening van de Keukenhof aan de rand van Lisse.
  • Fiets
    Museum de Zwarte Tulp is goed per fiets bereikbaar. Je kunt je fiets stallen op een binnenplaats voor het museum.

 

Openingstijden

Museum de Zwarte Tulp is geopend van dinsdag t/m zondag van 13.00- 17.00 uur.

Museum de Zwarte Tulp is op maandag gesloten met uitzondering van 2e Paasdag en 2e Pinksterdag.

Museum de Zwarte Tulp is gesloten op Koningsdag, 30 september (harddraverij), 1e en 2e Kerstdag, Oudjaars- en Nieuwjaarsdag.
Op 24 december en Oudejaarsdag sluit Museum de Zwarte Tulp om 15.00 uur.

 

Entree

Volwassenen: € 8,– per persoon.
Kinderen 15 t/m 18 jaar: € 3,50 per persoon.
Kinderen 0 t/m 14 jaar: gratis.

Museumkaarthouders: gratis.

(Prijzen zijn van 2022).

 

Adres

Museum de Zwarte Tulp
Heereweg 219
2161 BG Lisse

 

Website

Museum de Zwarte Tulp

 

Sociale media

Facebook
Instagram
YouTube

 

Heb jij nog een goede museumtip? Laat het me weten.

 

Deze blog bevat affiliate links. Als je via deze links iets bestelt krijg ik hier een kleine vergoeding voor. Jij betaalt niets extra. Wat een affiliate link inhoudt, vertel ik je in de Disclaimer.

 

Meer lezen

 

Volg JTravel op Facebook, Instagram, Twitter, Pinterest en Bloglovin’.

 

Bewaar op Pinterest

Museum de Zwarte Tulp in Lisse vertelt je alles over 500 jaar geschiedenis van de Duin- en Bloembollenstreek en de bloembollencultuur, de export en promotie van de Bollenstreek om toeristen te trekken. In deze blog lees je meer over Museum de Zwarte Tulp in Lisse. Lees je mee? #museumdezwartetulp #museumdezwartetulplisse #lisse #bollenstreek #museumkaart #museumtip #jtravel #jtravelblog Museum de Zwarte Tulp in Lisse vertelt je alles over 500 jaar geschiedenis van de Duin- en Bloembollenstreek en de bloembollencultuur, de export en promotie van de Bollenstreek om toeristen te trekken. In deze blog lees je meer over Museum de Zwarte Tulp in Lisse. Lees je mee? #museumdezwartetulp #museumdezwartetulplisse #lisse #bollenstreek #museumkaart #museumtip #jtravel #jtravelblog Museum de Zwarte Tulp in Lisse vertelt je alles over 500 jaar geschiedenis van de Duin- en Bloembollenstreek en de bloembollencultuur, de export en promotie van de Bollenstreek om toeristen te trekken. In deze blog lees je meer over Museum de Zwarte Tulp in Lisse. Lees je mee? #museumdezwartetulp #museumdezwartetulplisse #lisse #bollenstreek #museumkaart #museumtip #jtravel #jtravelblog

Museum de Zwarte Tulp in Lisse vertelt je alles over 500 jaar geschiedenis van de Duin- en Bloembollenstreek en de bloembollencultuur, de export en promotie van de Bollenstreek om toeristen te trekken. In deze blog lees je meer over Museum de Zwarte Tulp in Lisse. Lees je mee? #museumdezwartetulp #museumdezwartetulplisse #lisse #bollenstreek #museumkaart #museumtip #jtravel #jtravelblog Museum de Zwarte Tulp in Lisse vertelt je alles over 500 jaar geschiedenis van de Duin- en Bloembollenstreek en de bloembollencultuur, de export en promotie van de Bollenstreek om toeristen te trekken. In deze blog lees je meer over Museum de Zwarte Tulp in Lisse. Lees je mee? #museumdezwartetulp #museumdezwartetulplisse #lisse #bollenstreek #museumkaart #museumtip #jtravel #jtravelblog Museum de Zwarte Tulp in Lisse vertelt je alles over 500 jaar geschiedenis van de Duin- en Bloembollenstreek en de bloembollencultuur, de export en promotie van de Bollenstreek om toeristen te trekken. In deze blog lees je meer over Museum de Zwarte Tulp in Lisse. Lees je mee? #museumdezwartetulp #museumdezwartetulplisse #lisse #bollenstreek #museumkaart #museumtip #jtravel #jtravelblog

Geen reacties

Geef een reactie

Over JTravelBlog

Welkom op de website van JTravelBlog. Mijn naam is Jaquelien, het gezicht achter de websites JTravelBlog en JTravel.Het gezicht achter JTravelBlog.

Zoeken

Abonneer je op de nieuwsbrieven van JTravelBlog

Voer je e-mailadres in om je in te schrijven voor de nieuwsbrieven van JTravelBlog. Je ontvangt een e-mail als er een nieuwe blog verschijnt.

Buy me a coffee

Aanbiedingen

Heb je de wekelijkse aanbiedingen van JTravelBlog al eens bekeken?

Aanbiedingen van JTravelBlog.nl

Boek een vlucht

Skyscanner

Boek je hotel



Booking.com

Boek je Natuurhuisje

Boek hier je Natuurhuisje

Heb je nog iets nodig?

Bol.com