Westerborkpad etappe 4 : Muiderberg – Station Naarden-Bussum

Afwatering van het Naardermeer langs de Meerkade tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

Dit is mijn verslag van etappe 4 van het Westerborkpad van Muiderberg naar Station Naarden-Bussum over een afstand van bijna 9 kilometer. Het Westerborkpad is een lange afstandswandeling van Amsterdam Centraal Station naar Kamp Westerbork in Drenthe. Het wandelen van de 30 etappes van het Westerborkpad is voor mij een lange termijnproject. Ik wandel etappe voor etappe.

Veel plezier bij het lezen van en het bekijken van de foto’s in deze blog over etappe 4 van het Westerborkpad.

 

Wat is het Westerborkpad?

Aan de hand van markeringen onderweg en de route op de website van Wandelnet volg ik het Lange-Afstand-Wandelpad (LAW) Westerborkpad. Het Westerborkpad bestaat uit 30 etappes en heeft een totale lengte van 342 kilometer. De route begint bij Amsterdam Centraal Station en eindigt bij Herinneringscentrum Kamp Westerbork in Drenthe.

De wandelroute loopt zoveel mogelijk in de buurt van het spoor, want dat was de deportatieroute die veel slachtoffers van de Jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog moesten volgen. De ondertitel van deze route is: Wandelen in het spoor van de Jodenvervolging. Het Westerborkpad is slechts één kant op gemarkeerd. De reden is dat mensen na hun deportatie veelal niet meer terugkwamen. Het is een route langs historische sporen en gedenkplaatsen.

De route van het Westerborkpad is gemarkeerd met wit-rode stickers. Deze sticker is voorzien van het logo van Kamp Westerbork, prikkeldraad. De markeringen zie je overal onderweg, vooral op verkeersborden en -palen, maar ook op hekjes. Er is vooral gemarkeerd op plekken waar je kunt twijfelen over de juiste route. Onderweg heb ik heel veel van deze stickers gezien en ook stickers en markeringstekens van andere (lange afstands-)wandelingen.

Markeringsteken van het Westerborkpad tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

Meer over het Westerborkpad lees je in de blogs die al eerder op deze website zijn verschenen.

 

Westerborkpad etappe 4 : Muiderberg – Station Naarden-Bussum

Muiderberg

Ik reis per trein naar Station Weesp en vanaf Weesp reis ik met buslijn 110 naar de Gerard Doulaan in Muiderberg. Vandaar loop ik naar de Brink waar het Oorlogsmonument van Muiderberg staat. Het monument is in 2004 onthult. Het monument wordt ook wel ‘Levensboom’ genoemd. Op de randen van de sokkel staan teksten die door leerlingen van de basisscholen in Muiderberg zijn bedacht: ‘Zonder vrede is er geen toekomst’, ‘Wat is geweld zinloos’ en ‘Respecteer elkaar in vrijheid’.

Het Oorlogsmonument aan de Brink in Muiderberg tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad Het Oorlogsmonument aan de Brink in Muiderberg

 

Ook in het park aan de Brink staan de bomen die herinneren aan de inhuldigingen van Koningin Wilhelmina in 1898! en Koning Willem-Alexander in 2013. Ik mis hier de boom voor Koningin Beatrix n.a.v. haar inhuldiging in 1980. Deze staat aan de Googlaan. Als je vanaf de Brink naar de Joodse Begraafplaats loopt, zie je hem aan de linkerkant aan de overkant van de weg. De bomen zijn goed herkenbaar omdat er hekken om heen staan.

Een boom ter ere van de inhuldiging van Koningin Beatrix in 1980 aan de Googweg in Muiderberg tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad Een boom ter ere van de inhuldiging van Koningin Beatrix in 1980 aan de Googweg in Muiderberg

 

Mocht je vorige keer een aantal dingen in Muiderberg gemist hebben, hieronder nog een aantal bezienswaardigheden die je nu nog kunt bekijken:

  • Op de kruising van de Dijkweg en het kerkpad kun je nr. 030 van het Westerbork Luisterpad beluisteren. Het teken is te zien op de lantaarnpaal net voor de boskapel en de dikke steen, een monument ter herinnering aan Graaf Floris V.
  • Aan de Echolaan staan een aantal betonnen bunkers. Het zijn groepsschuilplaatsen van het type P Echolaan. Nederlandse groepsschuilplaatsen die onderdeel zijn van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en ook van de Stelling van Amsterdam. De schuilplaatsen waren bedoeld als onderkomen bij beschietingen en bombardementen, als de loopgraven tussen de schuilplaatsen niet genoeg dekking boden. Het principe was gebaseerd op de strijdwijze in de Eerste Wereldoorlog. De groepsschuilplaatsen werden in 1939 en 1940 gebouwd. Een aantal waren nog niet voltooid bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Deze zijn later ook niet meer afgebouwd. Deze personele bunkers werden door de Duitsers ‘Pyramiden’ genoemd, vanwege de vorm van de bunker. Er liggen veel meer van deze groepsschuilplaatsen in Muiderberg. Je vindt de plekken op de website van Traces of War.

Groepsschuilplaats van het type P aan de Echolaan in Muiderberg tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

  • Bij de Joodse begraafplaats heb je de mogelijkheid om nr. 040 van het Westerbork Luisterpad te beluisteren. De QR code vind je op de lantaarnpaal met het informatiebordje over de begraafplaats.
  • De Joodse begraafplaats in Muiderberg is de grootste Joodse begraafplaats van Nederland. De begraafplaats dateert al uit 1642. Indrukwekkend is het monument naast het metaarhuis (= een lijkenhuis bedoeld voor het ritueel reinigen van de overledenen) ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de holocaust. Het monument herinnert aan de vermoorde rabbijnen van Amsterdam. De begraafplaats in Muiderberg is nog altijd in gebruik. Als je helemaal naar achteren loopt, zie je recent gedolven graven zonder stenen maar met naambordjes. Toen ik er dit keer rondliep, stond er een uitvaart op het punt van beginnen. Ik ben daarom weggegaan. De begraafplaats is op zondag t/m donderdag geopend van 09.00-16.00 uur, op vrijdag van 09.00-14.00 uur en op zaterdag (sabbat) is de begraafplaats gesloten.

Entree van de Joodse Begraafplaats in Muiderberg tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

Het monument voor de slachtoffers van de holocaust op de Joodse begraafplaats in Muiderberg tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

De Joodse Begraafplaats in Muiderberg tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

De Joodse Begraafplaats in Muiderberg tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

Bij de poort van de Joodse Begraafplaats Muiderberg begint de route van etappe 4 van het Westerborkpad.

Ik loop rechtdoor de lange Googweg af. In de velden aan de Googweg zie je af en toe nog een groepsschuilplaatsen van het type P, Googweg.

Groepsschuilplaats van het type P aan de Googweg buiten Muiderberg tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad Groepsschuilplaats van het type P aan de Googweg buiten Muiderberg

 

Op een gegeven moment bij het einde van het fietspad neem ik weggetje langs de knotwilgen. Bij helder weer zie je Kasteel Muiderslot liggen. Ik had geen helder weer (zie je waarschijnlijk ook wel aan de foto’s, maar ik kon het Muiderslot wel zien liggen). Het weer viel tegen op de dag dat ik de vierde etappe liep, er was zon voorspeld, maar die heb ik pas gezien op het moment dat ik al in Naarden-Bussum was. Het was vooral bewolkt en grijs.

 

Rond het Naardermeer

Ik kom uit bij de Hakkelaarsbrug.

De Hakkelaarsbrug tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

Uitzicht vanaf de Hakkelaarsbrug tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

Ik loop steeds rechtdoor. Dit deel is ook nog steeds de Googweg. Ik vind het hier niet fijn lopen, want ik loop op een niet afgescheiden stuk weg waar auto’s mij van dichtbij passeren, gelukkig is het niet druk als ik hier loop. De weg gaat over de snelweg A1. Ook over de A1 loopt de spoorbrug, een brug die je van verre kunt zien.

De spoorbrug over de A1 tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

De spoorbrug over de A1 tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

Als ik de A1 gepasseerd ben, is er een houten trap naar beneden. Aan het eind van de trap loop ik via het gras naar het spoorviaduct door. Je kunt ook de hele weg met een grote lus aflopen, maar ik neem de kortste en in mijn ogen de veiligste route. Het scheelt een hele lus langs de in mijn ogen niet hele veilige route.

De bocht afsnijden om bij de spoortunnel te komen tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

De weg heet hier De Goog. Ik loop onder het spoorviaduct door met de bocht naar links en rechts.

De spoortunnel tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

De Googweg kruist de Meerkade. Aan de rechterkant staat, als je een eindje doorloopt, Molen De Onrust, helaas is deze niet te bezichtigen. Dit deel hoort al bij het Naardermeer. Natuurmonumenten heeft dit gebied in beheer. Meermolen De Onrust is gebouwd in 1809 om het Naardermeer droog te malen. De molen is 15 meter hoog en wordt gebruikt om het waterpeil van het moerasgebied zonder ondersteuning van een ander gemaal te regelen. Het scheprad in de molen verplaatst ongeveer 10 m3 water per omwenteling. Om het waterpeil met een centimeter te verlagen, is een volle dag wind nodig.

Molen De Onrust tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

Ik sta op de kop van de Visserij. Op deze plek worden de woorden ‘Koop het gerust heren, u zult er geen spijt van krijgen’ door visser Jan Hoetmer tegen Jac P. Thijsse gesproken. Om te voorkomen dat de gemeente Amsterdam het Naardermeer als vuilnisbelt gaat gebruiken, richt hij in 1905 De Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten op. Hij redt hiermee het Naardermeer van de ondergang.

Volgens mijn route zou ik hier linksaf door een klaphekje moeten lopen. Maar dit deel is afgesloten. Het staat ook aangegeven dat de route is verlegd. De route gaat een stukje via de Meerkade. Daar is na ongeveer 100 meter een klaphekje waar je de route onverhard kunt vervolgen. Je kunt er hier ook voor kiezen om verhard te lopen en via de Meerkade te lopen. Je komt op hetzelfde punt uit.

De Meerkade tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad De Meerkade

 

Ik kies voor het onverharde pad, iets waar ik later een ietsie pietsie spijt van krijg omdat het hier heel vies is en er liggen veel koeienvlaaien van de Schotse Galloway runderen die hier lopen. Aan het eind is weer een klaphekje.

Een klaphek aan de Meerkade tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

Afwatering van het Naardermeer langs de Meerkade tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

Een klaphek tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

Na dit klaphekje sla ik linksaf de Meerkade op en sla na ongeveer 600 meter het eerste pad rechtsaf en via een smal bruggetje en een klaphekje loop ik via een onverhard pad langs het Naardermeer.

Een bruggetje en een klaphek tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

Ik volg het graspad door de bossen. Het Naardermeer zie ik amper.
Het pad langs het Naardermeer tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

Ik zou moeten uitkomen bij vogelkijkhut en bij Gemaal ‘De Machine’. Waar die vogelkijkhut zou moeten zijn, geen idee, ik heb alleen een vervallen houten gebouw gezien. Ik neem hier een korte eetpauze aan het Naardermeer.

 

Het Naardermeer is het oudste beschermde natuurgebied van Nederland.

 

Het Naardermeer is een natuurlijk meer van grote ecologische waarde. Het meer is ontstaan aan het eind van de voorlaatste ijstijd. De vorming van het meer is beïnvloed door veenrivieren en overstromingen van de Vecht en de Zuiderzee (nu het IJsselmeer). Tot de 14e eeuw was het meer een gevaar voor de omgeving. Het meer werd ingedamd. Er zijn drie pogingen ondernomen om het Naardermeer leeg te pompen die allen door verschillende oorzaken mislukten: door oorlog in 1672,  onvoldoende molencapaciteit in 1804 en een mislukt stoomgemaal. Het stoomgemaal was te kostbaar in gebruik.

Het Naardermeer tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

Gemaal ‘De Machine’ is een voormalig stoomgemaal uit 1883 die gebouwd werd om het Naardermeer droog te malen. Het stoomgemaal heeft slechts 3 jaar gefunctioneerd. De droogmaking mislukte. Molen De Onrust heeft de bemaling van het Naardermeer overgenomen. ‘De Machine’ werd omgebouwd tot 2 woonhuizen.

Gemaal 'De Machine' tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad Gemaal ‘De Machine’

 

Ik loop weer door een klaphek en ga verder via het onverharde pad langs het Naardermeer. Wat opvalt is dat ik het Naardermeer amper zie, omdat de weg ver van de waterkant af ligt.

Een klaphek tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

Het pad langs het Naardermeer tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

Halverwege staat een mooi huis, De Elshof.

De Elshof tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

Het pad langs het Naardermeer tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

Op een gegeven moment zie ik een bordje dat ik naar rechts zou moeten om 300 meter verderop bij een uitzichtpunt over het Naardermeer uit te komen. Ik zie nog wel een glimp van het Naardermeer maar omdat het geen mooi weer is en het niet helder in de lucht is, loop ik verder.

Het Naardermeer tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

Ik passeer nog een aantal klaphekjes. Het onverharde pad wordt deels verhard.

Het pad langs het Naardermeer tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

Een klaphek tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

Naarden-Bussum

Het pad houdt op. Ik sla linksaf en direct weer rechtsaf langs het bord ’tot ziens’, Meerkade. Als je hier rechtsaf slaat kom je uit bij Gasterij Stadzigt. Hier kun je, mocht de Gasterij geopend zijn, een kop koffie/thee kopen. Toen ik hier liep, waren Gasterij Stadzigt en ook de toiletten vanwege de coronamaatregelen (helaas) gesloten.

Tot ziens tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad

 

Ik ben in Naarden volgens het plaatsnaambord. Ik loop steeds rechtdoor, de Graaf Willem de Oudelaan af. Bij de kruising sla ik de Koningin Wilhelminalaan in en linksaf de Juliana van Stolberglaan in. Ik loop via de Burgemeester van Hasseltlaan, de Julianalaan en de Albrechtlaan langs het plaatsnaambord Bussum. Over dit stuk is niets te vertellen, het was een deel door woonwijken om bij het station te komen.

Mocht je nog energie hebben, kun je bijv. vestingstad Naarden bezoeken. Ik heb hier een wandeling gemaakt en het Nederlands Vestingmuseum bezocht.

Ik ben bij mijn eindpunt van deze 4e etappe: NS-Station Naarden-Bussum. Het stationsgebouw is een kubistisch-expressionistisch gebouw. Het gebouw dateert uit 1926. Het is een strak gebouw met asymmetrische vormen. In de imposante hal zijn bijzondere lampen en glas-in-loodramen te zien.

Het Station van Naarden-Bussum tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad Het Station van Naarden-Bussum

 

In het stationsgebouw van NS-station Naarden-Bussum is een plaquette aangebracht voor een omgekomen NS-medewerker in de regio. De tekst op deze plaquette luidt: “1940 -1945  TER GEDACHTENIS AAN DEN GEVALLENE JACKLE MIEDEMA”.

De plaquette in het stationsgebouw van Naarden-Bussum tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad De plaquette in het stationsgebouw van Naarden-Bussum

 

Ik neem aan het eind van etappe 4 van het Westerborkpad de trein vanaf NS-Station Naarden-Bussum naar huis. In de trein nadenkend over dat wat ik gezien heb. Alleen aan het begin en eind van de route herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Het deel langs het Naardermeer viel mij tegen. Ik had verwacht dichter langs het water te lopen en er was onderweg niet veel te zien.

 

Mijn route

 

De volledige route van het Westerborkpad staat ook op Wandelnet of als je liever een boekje in handen hebt:

 

Gids met de volledige routebeschrijving van het Westerborkpad

 

Praktische informatie

Afstand van etappe 4 van het Westerborkpad

Etappe 4 van het Westerborkpad loopt vanaf de Joodse Begraafplaats in Muiderberg naar Station Naarden-Bussum. De afstand van etappe 4 van het Westerborkpad is 8,9 kilometer. Mijn wandeling was iets langer omdat ik in Muiderberg van de bushalte via het oorlogsmonument op de Brink naar de Joodse begraafplaats liep.

 

Bereikbaarheid van de vierde etappe van het Westerborkpad

Muiderberg is alleen per bus bereikbaar. Buslijn 110 rijdt ’s ochtends 1x per uur vanaf Station Weesp of Station Naarden-Bussum via Muiderberg. ’s Middags zijn er een paar andere mogelijkheden, je kunt dan ook buslijn 210 of 209 nemen. De laatste buslijn rijdt ’s ochtends vanaf Station Bijlmer Arena naar Laren en ’s middags alleen vanaf Laren naar Station Bijlmer Arena. Buslijn 210 rijdt ’s ochtends vanaf Station Weesp naar Station Naarden Bussum en alleen ’s middags tussen Station Naarden-Bussum en Station Weesp. Kijk voor actuele tijden op de website van Connexxion.

Station Naarden-Bussum is vanuit het hele land goed bereikbaar. Er stoppen veel treinen die vanuit daar weer alle kanten op gaan. Ik heb een rechtstreekse trein vanuit Station Naarden-Bussum naar mijn woonplaats.

Het Station van Naarden-Bussum tijdens de 4e etappe van het Westerborkpad Het Station van Naarden-Bussum

 

Horeca onderweg

In Muiderberg is op de hoek van de Googweg en de Gerard Doulaan Hotel-Restaurant Het Rechthuis gevestigd.

Zowel in Naarden als Bussum zijn veel horecagelegenheden, bijv. rond het station Naarden-Bussum.

In Muiderberg is een Spar gevestigd. Deze ligt iets van de route af aan de Dorpsstraat. In Naarden en Bussum zijn verschillende supermarktketens gevestigd. In de stationshal van Station Naarden-Bussum is een Albert Heijn-to-Go gevestigd.

 

Overnachten onderweg

In Muiderberg kun je in Hotel-Restaurant Het Rechthuis, A-Mi-Go-S, Private guesthouse near Amsterdam en Bed & Breakfast de Echo overnachten.

In Naarden en Bussum zijn veel accommodaties waar je kunt overnachten, ook in B&B’s.

 

 

Heb jij wel eens een etappe van het Westerborkpad gelopen? Wat vond je er van? Heb je een andere aanbeveling voor een lange-afstandswandeling?

 

Deze blog bevat affiliate links. Als je via deze links iets bestelt krijg ik hier een kleine vergoeding voor. Jij betaalt niets extra. Wat een affiliate link inhoudt, vertel ik je in de Disclaimer.

 

Meer lezen

 

Volg JTravel op Facebook, Instagram, Twitter, Pinterest en Bloglovin’.

 

Bewaar op Pinterest
Een verslag van etappe 4 van de lange-afstandswandeling Westerborkpad. Deze vierde etappe loopt van Muiderberg langs het Naardermeer naar Station Naarden-Bussum. Mijn belevenissen en mijn route lees je in deze blog. Loop je mee? #muiderberg #naardermeer #naarden #bussum #westerborkpad #etappe4 #geschiedenis #tweedewereldoorlog #wandelen #hiken #jtravel #jtravelblog Een verslag van etappe 4 van de lange-afstandswandeling Westerborkpad. Deze vierde etappe loopt van Muiderberg langs het Naardermeer naar Station Naarden-Bussum. Mijn belevenissen en mijn route lees je in deze blog. Loop je mee? #muiderberg #naardermeer #naarden #bussum #westerborkpad #etappe4 #geschiedenis #tweedewereldoorlog #wandelen #hiken #jtravel #jtravelblog Een verslag van etappe 4 van de lange-afstandswandeling Westerborkpad. Deze vierde etappe loopt van Muiderberg langs het Naardermeer naar Station Naarden-Bussum. Mijn belevenissen en mijn route lees je in deze blog. Loop je mee? #muiderberg #naardermeer #naarden #bussum #westerborkpad #etappe4 #geschiedenis #tweedewereldoorlog #wandelen #hiken #jtravel #jtravelblog

Een verslag van etappe 4 van de lange-afstandswandeling Westerborkpad. Deze vierde etappe loopt van Muiderberg langs het Naardermeer naar Station Naarden-Bussum. Mijn belevenissen en mijn route lees je in deze blog. Loop je mee? #muiderberg #naardermeer #naarden #bussum #westerborkpad #etappe4 #geschiedenis #tweedewereldoorlog #wandelen #hiken #jtravel #jtravelblog Een verslag van etappe 4 van de lange-afstandswandeling Westerborkpad. Deze vierde etappe loopt van Muiderberg langs het Naardermeer naar Station Naarden-Bussum. Mijn belevenissen en mijn route lees je in deze blog. Loop je mee? #muiderberg #naardermeer #naarden #bussum #westerborkpad #etappe4 #geschiedenis #tweedewereldoorlog #wandelen #hiken #jtravel #jtravelblog Een verslag van etappe 4 van de lange-afstandswandeling Westerborkpad. Deze vierde etappe loopt van Muiderberg langs het Naardermeer naar Station Naarden-Bussum. Mijn belevenissen en mijn route lees je in deze blog. Loop je mee? #muiderberg #naardermeer #naarden #bussum #westerborkpad #etappe4 #geschiedenis #tweedewereldoorlog #wandelen #hiken #jtravel #jtravelblog

Geen reacties

Geef een reactie

Over JTravelBlog

Welkom op de website van JTravelBlog. Mijn naam is Jaquelien, het gezicht achter de websites JTravelBlog en JTravel.Het gezicht achter JTravelBlog.

Zoeken

Abonneer je op de nieuwsbrieven van JTravelBlog

Voer je e-mailadres in om je in te schrijven voor de nieuwsbrieven van JTravelBlog. Je ontvangt een e-mail als er een nieuwe blog verschijnt.

Buy me a coffee

Aanbiedingen

Heb je de wekelijkse aanbiedingen van JTravelBlog al eens bekeken?

Aanbiedingen van JTravelBlog.nl

Boek een vlucht

Skyscanner

Boek je hotel



Booking.com

Boek je Natuurhuisje

Boek hier je Natuurhuisje

Heb je nog iets nodig?

Bol.com