Het Westerborkpad is een lange-afstandswandeling van 342 kilometer. Deze lange-afstandswandeling bestaat uit 30 etappes. De route begint bij Amsterdam Centraal Station en eindigt bij Herinneringscentrum Kamp Westerbork. De route loopt zoveel mogelijk in de buurt van het spoor. Dit was de deportatieroute die veel slachtoffers van de Jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog moesten volgen. De ondertitel van deze route is niet voor niets: Wandelen in het spoor van de Jodenvervolging.
Jan Dokter liep de route van de Hollandsche Schouwburg naar voormalig Kamp Westerbork, die zijn familieleden per trein aflegden. Deze wandeling was de basis voor het ontstaan van het Westerborkpad. De familieleden van Jan Dokter werden in 1943 per trein van Amsterdam naar Kamp Westerbork vervoerd. Ze keerden niet meer terug.
De route van het Westerborkpad is gemarkeerd met wit-rode stickers, met daarin het logo van Kamp Westerbork. De markeringen zie je op verkeersborden, -palen, op brugleuningen of op een bankje. Er is vooral gemarkeerd op plekken waar je kunt twijfelen over de juiste route. Het Westerborkpad is slechts één kant op gemarkeerd. De reden is dat mensen na hun deportatie veelal niet meer terugkwamen. Het is een route langs historische sporen en gedenkplaatsen.
Soms kom je onderweg nog de oude stickers tegen. Dit zijn rood-blauw met het logo van Kamp Westerbork. De laatste sticker die ik gezien heb, is een oude sticker. Deze bevindt zich in het bos vlak voor je Kamp Westerbork binnenloopt.
Het Westerborkpad is één van de 23 Lange-Afstand-Wandelpaden (LAW’s) in Nederland.
De volledige route van het Westerborkpad staat op de website van Wandelnet. Ik volg het Westerborkpad aan de hand van markeringen onderweg, de route op de website van Wandelnet, de wandelgids en vooral ook via de GPS op mijn telefoon.
WesterborkLuisterpad
Het WesterborkLuisterpad is een productie van Hummel & de Boer. Het WesterborkLuisterpad bestaat uit audioverhalen die langs de route te beluisteren zijn met een mobiele telefoon of thuis op website.
Het WesterborkLuisterpad is het persoonlijke verhaal van overlevenden, mensen die langs de route woonden en getuige waren, verzetsmensen, vrienden van Joodse slachtoffers, mensen die Joodse onderduikers hadden. De verhalen variëren in lengte van 4 tot 10 minuten en worden ingeleid door Hanneke Groenteman.
Via de website van het WesterborkLuisterpad kun je de route verkennen en de 60 indrukwekkende verhalen van het WesterborkLuisterpad beluisteren en/of downloaden.
De markeringsstickers kom je onderweg overal tegen, bijvoorbeeld op lantaarnpalen. Het is zeer interessant om of thuis of onderweg de bijbehorende verhalen te luisteren. Ik heb de plekken van het WesterborkLuisterpad ingetekend in de routekaart in de blogs.
Stolpersteine / Struikelstenen
In mijn routekaarten heb ik zgn. Stolpersteine ingetekend waar ik onderweg langs liep. Stolpersteine of struikelstenen is een project van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Hij begon in 1997 met het leggen van de eerste Stolperstein in de wijk Kreuzberg in Berlijn. De struikelstenen zijn een herinnering aan de gruwelijkheden van de Holocaust in de Tweede Wereldoorlog. Een struikelsteen is een betonnen steen van 10×10 centimeter. Bovenop is een messing plaatje aangebracht waarop de naam, de geboorte- en overlijdensdatum en de plaats van overlijden staat. Een struikelsteen is aangebracht in de stoep voor het voormalige woonhuis van het slachtoffer. Zo heeft ieder slachtoffer een eigen monument. Het motto van de kunstenaar is ‘een mens is pas vergeten als zijn/haar naam vergeten is’. Traces of War is een website waar veel informatie over de Tweede Wereldoorlog te vinden is. Deze website heeft mij geholpen om de Stolpersteine te vinden op deze route.
Alle etappes op een rij
Hieronder zie je een overzicht van de etappes van het Westerborkpad.
