Museumtip #30 : Czaar Peterhuisje – Zaandam

Het Czaar Peterhuisje in Zaandam

 

Mijn museumtip van vandaag is het Czaar Peterhuisje in Zaandam. Het Czaar Peterhuisje is één van de oudste houten huizen van Nederland en het één na oudste museum (na het Teylers Museum in Haarlem) van Nederland. In het wereldberoemde huisje logeerde in 1697 de Russische tsaar Peter de Grote. In deze blog lees je alles over het Czaar Peterhuisje in Zaandam.

 

Czaar Peterhuisje

Het Czaar Peterhuisje is het één na oudste museum, na het Teylers Museum in Haarlem, in Nederland. Het huisje is één van de oudste houten huizen van Nederland.

Het Czaar Peterhuisje is in 1632 als arbeidershuisje gebouwd van oud scheepshout.

In dit wereldberoemde huisje logeerde in 1697 de Russische tsaar Peter de Grote. Hij verbleef acht dagen in het huis van smid Gerrit Kist in Zaandam. De tsaar kwam naar Zaandam om hier het vak scheepstimmerman te leren. Ondanks dat hij incognito als Pjotr Michajlov, zogenaamd onderofficier, in Zaandam verbleef wordt al na een paar dagen zijn werkelijke identiteit onthuld. Hij viel op door zijn lengte van 2,04 meter en het gezelschap van zes mannen in Russische kleding. Het gevolg was dat hij overal gevolgd werd door nieuwsgierige mensen. Na zijn korte verblijf in Zaandam vertrok hij naar naar de V.O.C. werven in Amsterdam. Het nederige houten arbeidershuisje kreeg ondanks het korte verblijf zijn naam en wereldfaam. De Zaanse herbergier Bulsing redde het huisje eind 18e eeuw van de sloop.

Het huisje werd in 1818 door Koning Willem I gekocht als kraamcadeautje voor zijn Russische schoondochter, Anna Paulowna. Zij was de zus van tsaar Alexander I en afstammelinge van Peter de Grote. Het borstbeeld van Anna Paulowna staat in de tuin achter het huis. Er is een familieband tussen de Romanovs en het Nederlandse koningshuis.

De eerste overkapping stamt uit 1823. Dit was een stenen overkapping met open bogen. De overkapping werd betaald door koningin Anna Paulowna. Na haar dood liet haar zoon prins Hendrik het houten huisje overbouwen om het te beschermen tegen de weergoden. De stenen overkapping is gebouwd in opdracht van tsaar Nicolaas II, de laatste tsaar van Rusland. De bouwstijl is eind 19e eeuws. Een Russisch-orthodoxe kerk heeft als voorbeeld gediend. Nadat de laatste tsaar Nicolaas II met zijn gezin in 1918 waren geëxecuteerd, kwamen de nabestaanden van tsaar Alexander III in het bezit van het huisje. Zij deden in 1948 afstand hun bezit. Het huisje staat nog altijd op naam van ‘de Staat der Nederlanden en de erfgenamen van tsaar Nicolaas II’.

In het Czaar Peterhuisje in Zaandam

 

Veel Russische tsaren, presidenten, Nederlandse vorsten, Napoleon en keizerin Sissi brachten ook een bezoek aan het Czaar Peterhuisje. Hun namen en andere namen staan ter herinnering aan hun bezoek in de ramen en houten wanden geschreven en gekerfd.

Russische tsaren en Nederlandse vorsten beseften dat het Czaar Peterhuisje van onschatbare waarde is. Ze lieten het houten huisje in 1823 stutten, funderen en overkappen door een stenen museumhal. Dit om het kwetsbare huisje te beschermen. Het huisje en de overkapping zijn Rijksmonumenten en worden beheerd door het Zaans Museum. In het Czaar Peterhuisje is een kleine historische expositie te zien.

In het Czaar Peterhuisje in Zaandam

In het Czaar Peterhuisje in Zaandam

 

Het houten arbeidershuisje in Zaandam is in 2013 gerestaureerd. Zowel de fundering, als de binnen- en buitenkant van het huisje, de stenen ombouw, het dak en de buitenmuur in de tuin zijn gerestaureerd.

Op het terrein van Kolomenskoje in Moskou (Rusland) staat sinds 2013 een replica van het huisje. Deze replica was een geschenk in het kader van het Vriendschapsjaar 2013 en werd gebouwd door Nederlandse en Russische militairen.

 

Wat is er te zien in het Czaar Peterhuisje

In het stenen gebouw staat het houten Czaar Peterhuisje. Dit is een scheefgezakt huisje met op de begane grond twee kamers. De bovenverdieping was tijdens mijn bezoek eind 2022 niet te bezichtigen.

In een van de kamers is een bedstee en een deels betegelde haard. De andere kamer heeft glazen ramen.

In het Czaar Peterhuisje in Zaandam

 

Rondom het houten huisje is een expositie ingericht over het bezoek van de tsaar en de geschiedenis van het huisje.

Informatie in het Czaar Peterhuisje in Zaandam

 

In het Czaar Peterhuisje hangt een dubbelportret van Peter de Grote en van zijn tweede echtgenote, Catharina I van Rusland. Het zijn oude kopieën van schilderijen uit 1717 gemaakt, toen Peter de Grote weer een bezoek bracht aan Zaandam. In het huisje hangt ook een portret van een jongere Peter de Grote uit 1839, waar de tsaar op een stoel met drie poten, een driestal, zit. In het huisje zijn ook twee van deze oude driestallen te zien.

Portretten van Peter de Grote en Catharina I in het Czaar Peterhuisje in Zaandam

 

De handtekeningencollectie van het Czaar Peterhuisje is beroemd. Op de glazen ruitjes en op de houten muren zijn de namen van Russische nazaten van de tsaren, de Nederlandse koninklijke familie gekrast.

Ook zijn er een dodenmasker van de tsaar en een brief uit 1897 met een aanmaning gericht aan tsaar Nicolaas II om de achterstallige grondbelasting van 5 cent te betalen te zien in het museum.

Buiten in de tuin achter het museum staan de borstbeelden van Tsaar Peter de Grote en Anna Paulowna.

Het borstbeeld van Tsaar Peter de Grote in de tuin van het Czaar Peterhuisje in Zaandam

Het borstbeeld van Anna Paulowna in de tuin van het Czaar Peterhuisje in Zaandam

 

Wat vond ik van Czaar Peterhuisje in Zaandam?

Ik bezocht het Czaar Peterhuisje tijdens de Tsaar Peterroute in Zaandam, een korte wandeling in het centrum van Zaandam. Een bezoek aan het Czaar Peterhuisje past precies in het thema van deze wandeling. Het  Czaar Peterhuisje is een klein museum. Ik ben begonnen met de buitenring. Hier lees je de geschiedenis van het huisje en het bezoek van Peter de Grote aan de Zaanstreek. Daarna ben ik het houten huisje ingestapt. Het lijkt of het huisje scheef staat, maar volgens de vrijwilligers van het Czaar Peterhuisje is dat niet het geval.

Binnen is het, door het slechte licht en de nauwe ruimte, moeilijk fotograferen. Het is een interessant museum. De glazen ruitjes zijn moeilijk te lezen maar het idee vind ik wel grappig. Ik zie helemaal voor me hoe de koningin of bijv. een Russische president moeite moet doen om zijn krabbel in het raam of op het hout te krassen.

In het Czaar Peterhuisje in Zaandam

 

De de Russische inval in Oekraïne heeft mij er niet van weerhouden om het Czaar Peterhuisje te bezoeken. Aan het hek hangt een tweetalig statement en ook op de website is een statement over deze zinloze oorlog te lezen.

 

Praktische informatie

Handige weetjes

  • Het Czaar Peterhuisje valt onder het beheer van het Zaans Museum. Het Zaans Museum, Hembrug Museum en het Czaar Peterhuisje vormen de drie musea één organisatie over de geschiedenis van de Zaanstreek.
  • Het Czaar Peterhuisje heeft een statement over de oorlog in Oekraïne uitgebracht: Het Zaans Museum is ontzet over de Russische inval in Oekraïne. Het museum beheert het Czaar Peterhuisje waar Peter de Grote in 1697 verbleef. Hier wordt sinds jaar en dag het verhaal verteld over de historische band tussen Nederland en Rusland. Vertrekpunt is de overtuiging dat cultuur als bindmiddel fungeert. Dit wordt overschaduwd door de huidige situatie. Temeer omdat het Zaans Museum werkt met een internationaal team waarvan sommigen direct geraakt worden door deze oorlog. De gedachten gaan uit naar eenieder die lijdt onder de Russische inval – in Oekraïne en daarbuiten.
  • In de museumwinkel zijn leuke cadeautjes en souvenirs te koop.
  • De toiletten zijn in een apart gebouw aan de zijkant van het museum.
  • In het Czaar Peterhuisje kan alleen met pinpas of creditcard betaald worden.
  • Het Czaar Peterhuisje is voor mindervaliden beperkt toegankelijk. De stenen ombouw en de presentatie die daar te zien is, is redelijk toegankelijk, maar het houten huisje is voor rolstoelgebruikers en rollators niet toegankelijk. Er zijn ook geen officiële invalidenparkeerplaatsen rondom het museum.
  • Er worden groepsrondleidingen van ongeveer 45 minuten gegeven in het Czaar Peterhuisje.

Op weg naar het Czaar Peterhuisje in Zaandam

 

Bereikbaarheid

Zaandam is met de auto en het openbaar vervoer goed bereikbaar.

  • Auto:
    Kom je met de auto, dan zijn er twee parkeergarages op een paar minuten loopafstand van het Czaar Peterhuisje: Parkeergarage Zaantheater of Rozenhof. Direct naast het Czaar Peterhuisje zijn een paar (betaalde) parkeerplekken.
  • Openbaar vervoer:
    Je kunt het beste met de trein naar Station Zaandam reizen. In ongeveer 15 minuten loop je naar het Czaar Peterhuisje. Via de Gedempte Gracht loop je naar de Dam en rechtsaf naar de Krimp. Het Czaar Peterhuisje ligt aan het eind van de Krimp.
    Vanaf Amsterdam Centraal Station rijdt bus 392 of 394 naar het centrum van Zaandam. De uitstaphalte is de bushalte Gedempte Gracht. Vandaar is het nog een klein stukje lopen naar het Czaar Peterhuisje.
  • Fiets:
    Kom je op de fiets, dan kun je je stalen ros naast de ingang buiten het hek stallen.

 

Openingstijden

Het Czaar Peterhuisje in Zaandam is geopend van dinsdag t/m zondag van 10.00 tot 17.00 uur.

Het Czaar Peterhuisje in Zaandam is op 25 december (1e Kerstdag) en 1 januari (Nieuwjaarsdag) gesloten.

Het Czaar Peterhuisje in Zaandam

 

Je bent in het Czaar Peterhuisje in Zaandam welkom zonder reservering!

 

Entree

Volwassenen: € 6,– per persoon.
Kinderen van 4 t/m 17 jaar: € 3,– per kind.
Kinderen van 0 t/m 3 jaar: gratis.

Museumkaarthouders: gratis.

(Prijzen zijn van 2023).

 

Adres

Czaar Peterhuisje
Krimp 23
1506 AA Zaandam

 

Website

Czaar Peterhuisje in Zaandam

 

Sociale media

Facebook
Instagram

 

Heb jij nog een goede museumtip? Laat het me weten.

 

Vind je mijn blogs leuk? Koop dan een kop koffie voor me door op de button hieronder te klikken en ik zorg ervoor dat jij kunt blijven genieten van de reisverhalen en reistips op mijn websites.

 

Meer lezen

 

Volg JTravel op Facebook, Instagram, Twitter, Mastodon, Pinterest, Bloglovin’ en YouTube.

 

Bewaar op Pinterest

Mijn museumtip van vandaag is het Czaar Peterhuisje in Zaandam. Het Czaar Peterhuisje is één van de oudste houten huizen en het één na oudste museum van Nederland. In het wereldberoemde huisje logeerde in 1697 de Russische tsaar Peter de Grote. In deze blog lees je alles over het Czaar Peterhuisje in Zaandam. #czaarpeterhuisje #zaandam #museumtip #museumkaart #jtravelblog #jtravel Mijn museumtip van vandaag is het Czaar Peterhuisje in Zaandam. Het Czaar Peterhuisje is één van de oudste houten huizen en het één na oudste museum van Nederland. In het wereldberoemde huisje logeerde in 1697 de Russische tsaar Peter de Grote. In deze blog lees je alles over het Czaar Peterhuisje in Zaandam. #czaarpeterhuisje #zaandam #museumtip #museumkaart #jtravelblog #jtravel Mijn museumtip van vandaag is het Czaar Peterhuisje in Zaandam. Het Czaar Peterhuisje is één van de oudste houten huizen en het één na oudste museum van Nederland. In het wereldberoemde huisje logeerde in 1697 de Russische tsaar Peter de Grote. In deze blog lees je alles over het Czaar Peterhuisje in Zaandam. #czaarpeterhuisje #zaandam #museumtip #museumkaart #jtravelblog #jtravel

Mijn museumtip van vandaag is het Czaar Peterhuisje in Zaandam. Het Czaar Peterhuisje is één van de oudste houten huizen en het één na oudste museum van Nederland. In het wereldberoemde huisje logeerde in 1697 de Russische tsaar Peter de Grote. In deze blog lees je alles over het Czaar Peterhuisje in Zaandam. #czaarpeterhuisje #zaandam #museumtip #museumkaart #jtravelblog #jtravel Mijn museumtip van vandaag is het Czaar Peterhuisje in Zaandam. Het Czaar Peterhuisje is één van de oudste houten huizen en het één na oudste museum van Nederland. In het wereldberoemde huisje logeerde in 1697 de Russische tsaar Peter de Grote. In deze blog lees je alles over het Czaar Peterhuisje in Zaandam. #czaarpeterhuisje #zaandam #museumtip #museumkaart #jtravelblog #jtravel Mijn museumtip van vandaag is het Czaar Peterhuisje in Zaandam. Het Czaar Peterhuisje is één van de oudste houten huizen en het één na oudste museum van Nederland. In het wereldberoemde huisje logeerde in 1697 de Russische tsaar Peter de Grote. In deze blog lees je alles over het Czaar Peterhuisje in Zaandam. #czaarpeterhuisje #zaandam #museumtip #museumkaart #jtravelblog #jtravel

Geen reacties

Geef een reactie

Over JTravelBlog

Welkom op de website van JTravelBlog. Mijn naam is Jaquelien, het gezicht achter de websites JTravelBlog en JTravel.Het gezicht achter JTravelBlog.

Zoeken

Abonneer je op de nieuwsbrieven van JTravelBlog

Voer je e-mailadres in om je in te schrijven voor de nieuwsbrieven van JTravelBlog. Je ontvangt een e-mail als er een nieuwe blog verschijnt.

Buy me a coffee

Aanbiedingen

Heb je de wekelijkse aanbiedingen van JTravelBlog al eens bekeken?

Aanbiedingen van JTravelBlog.nl

Boek een vlucht

Skyscanner

Boek je hotel



Booking.com

Boek je Natuurhuisje

Boek hier je Natuurhuisje

Heb je nog iets nodig?

Bol.com